Ooit weleens van gehoord? Portion-distortion? Het is een officiële term voor het fenomeen van deze tijd! Namelijk dat ons beeld van een goede portiegrootte is vervormd. Dit leidt tot allerlei welvaartziekten. Dit zal ik je in deze blog proberen uit te leggen. Maar 1 ding: het is niet jouw schuld! Volgens voedingspsychologen is dit onvermijdelijk bij de trend van onze voedingsindustrie.
Ik zal je eerst wat achtergrond info geven (en hopen dat deze blog niet te lang gaat worden;-))
Vroeger, lang geleden, was vasten een heel normaal iets voor de mens. We konden niet altijd voedsel vinden of er was weinig beschikbaar (Vasten betekent minimaal 12 uur niets eten). Vanaf de 19e eeuw werd het normaal dat we 3 maaltijden op een dag gingen eten (exclusief snackmoment). Langzamerhand is hier ook een vast tijdschema aan gekoppeld wat nu ons ontbijt, lunch en diner vormt. Het eten van 3 maaltijden is kenmerkend voor onze Westerse samenleving.
Vooral na de 2e wereld oorlog kwam er ook hier verandering in. Onze samenleving werd weer opgebouwd en we konden vieren dat we in vrijheid leven. Verkooppunten van voedingsmiddelen gingen omhoog, evenals het aanbod. Dit zet ons onbewust aan om vaker te eten – dus ook tussendoor.
Vanaf de jaren 70 kwamen er behalve meer maaltijden ook grotere porties. Er was nog weinig bekend over wat de grote porties en het frequente eten met je lijf deed. Eigenlijk was er überhaupt nog niet heel veel bekend over voeding. Huisartsen rookten gewoon, alcohol vloeide rijkelijk en de bourgondisch leefstijl kreeg zijn opmars.
Servies werd in 30 jaar 12% groter en verpakkingsgrootte verdubbelde van bepaalde voedingsmiddelen. Ook won de magnetron terrein. Kant en klaar maaltijden waren een hit! Met veel zout en toegevoegde suiker…zonder dat de gewone mens het door had.
Ondertussen werd er wel veel onderzoek gedaan naar de toename van Westerse ziekten, met name kanker, obesitas en diabetes. Uit 1 van die onderzoeken kwam de volgende conclusie:
‘It is human nature to eat when presented with food, and to eat more when presented with more food.’
Dit zou te maken hebben met onze ‘eenheidsbias’. Dit wekt de indruk dat wat er op ons bord ligt, gelijk staat aan een juiste eenpersoonsportie. En tja, we zijn natuurlijk netjes opgevoed met ‘je bord leegeten’.
Epidemiologische studies wijzen uit dat maaltijd frequenties evenals portie groottes effect uitoefenen op hormonen (Belinova et al., 2017). Indien iemand vaker en ook meer eet kan dit leiden tot overgewicht wat de werking van hormonen verstoort.
Het veranderende eetpatroon van vaker en meer eten leidde langzamerhand tot kenmerkende ziektebeelden die de kwaliteit van het leven verminderen zoals obesitas, diabetes mellitus type 2 en ontstekingsziekten (Faulkner et al.,2012; McIntosh & Alex, 1996).
Een paar cijfers op een rij (shocking!)
- Overgewicht: 1 op de 2 Nederlanders is te zwaar (50,1%). In 1990 was dit nog 1 op de 3. Als we zo doorgaan is over 20 jaar iedere volwassenen te zwaar!!
- Obesitas: 14,7% (ernstig te zwaar) Sinds 1990 is dit % in Nederland met 200% gestegen en stijgt door!
- Diabetes type 2: (voornamelijk leefstijl ziekte) 1 op de 14 Nederlanders heeft diabetes. verwachting is dat dit 1 op de 3 Nederlands is in 2040. Diabetes kost de Nederlandse zorg 1,6 miljard euro op dit moment.
- PDS Prikkelbare darm syndroom: nu 1 op de 6 Nederlanders -> 1 op de 3 Nederlanders in 2040.
- Bijhorende welvaartsziekten die verband houden met bovenstaande ontwikkelingen zijn: hart- en vaatziekten, auto-immuniteit & hersenaandoeningen.
Als je dit leest, kan je je ook voorstellen dat het Nederlandse zorgstelsel dit absoluut niet aankan. Onze zorgverzekeringen zullen onbetaalbaar worden. Maar buiten dat, zie maar eens een gezondheidsverklaring te krijgen voor een hypotheek over 20 jaar als je in bovenstaande categorie komt te vallen. Kortom, de leefkwaliteit zal zwaar achteruit gaan….mits we niet ingrijpen!
Dit is een depressief vooruitzicht heh? I know. Ik zou heel graag zo’n happy de peppy blog willen schrijven, maar dit is echt heel serieus. Hier moeten we echt aan werken mensen. Want het goede nieuws is: het is omkeerbaar!!!! SIMPEL, zonder medicatie, zonder operaties…gewoon alleen met voeding. Het enige wat we nodig hebben is een beetje discipline en support!
Om de welvaartsziekten te beperken en onze zorgstaat te redden, zal gelet moeten worden op deze 4 dingen:
- niet teveel maaltijdfrequentie,
- kleinere portiegroottes van maaltijden en
- de kwaliteit van de maaltijden.
- beweging
De DIN-DIN methode is ideaal hiervoor. Je gezondheid keert terug en daarmee de kwaliteit van jouw leven, maar ook dat van de mensen om je heen! Pak jij je gezondheid terug in 2021?
